KSRG OSP OLCHOWA

     Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Olchowej jest długa i bogata. Organizacja ta, działa w miejscowości ponad sto lat. Jak wskazują zapisy w „Kronice Strażackiej”(spisanej z okazji jubileuszu 50-lecia założenia jednostki), powstała w 1909 roku, kiedy to Polska jako państwo nie widniała na mapach Europy. Jak podaje autor tego dokumentu, w dniu 8 maja tegoż roku odbyło się zebranie wiejskie, na którym zgromadzeni gospodarze uchwalili, iż w związku z licznymi pożarami, jakie dotykały w tym czasie mieszkańców wsi niszcząc ich dobytek, należałoby w Olchowej założyć straż pożarną (ryc. 1).

      Wspomnieć należy, że w tym okresie w organizację OSP w wiejskich osadach mocno angażowały się Kółka Rolnicze, a takowe istniało w Olchowej, o czym świadczą informacje podane w 29 numerze wydawanej we Lwowie gazety rolniczej „Przewodnik Kółek Rolniczych” (ryc. 2)

      Jak podaje autor przywołanej powyżej kroniki, na zebraniu prowadzonym przez ówczesnego wójta Jana Rója, przy wsparciu Sebastiana Stręka, gospodarza wsi Olchowa, aktywnie działającego w strukturach powiatowych organizacji Kółek Rolniczych(o czym świadczą informacje zamieszczone w gazecie rolniczej „Przewodnik Kółek Rolniczych” z 1910 roku, która podaje, że na walnym zgromadzeniu tejże organizacji został on wybrany do komitetu założycielskiego spółki producenckiej bydła i trzody ryc. 3), zostały omówione sprawy organizacyjne. A ponieważ zbliżał się czas żniw, kiedy to na wsi występowało najwięcej pożarów, które przynosiły ogromne straty, natychmiast przystąpiono do organizowania straży. W miesiącu czerwcu przyjęto pierwszych członków, którzy stali się założycielami OSP Olchowa. Należeli do nich: Sebastian Stręk, Walenty Drozd, Franciszek Drozd, Wojciech Posłuszny, Florian Mycek, Tadeusz Szela, Józef Róg, Szymon Szeliga, Wojciech Jop, Walenty Jop, Łukasz Gąska i Kornel Gąska. Powstała wówczas organizacja miała charakter samopomocowy, a jej głównymi celami działania było prowadzenie ćwiczeń przygotowujących do działania i udział w działaniach gaśniczych podczas pożarów, jakie powstawały w miejscowości oraz organizowanie zbiórek paszy, odzieży itp., dla pogorzelców. Pierwszym prezesem nowo utworzonej jednostki OSP został wspomniany Sebastian Stręk.

      Jako, że jednostka nie posiadała żadnego wyposażenia technicznego koniecznego do prowadzenia działań gaśniczych, jak również niezbędnego wyszkolenia w tym zakresie, Prezes wraz z pozostałymi członkami straży czynili starania w zakresie pozyskanie sprzętu i wyszkolenia strażaków. Jak wspomina kronikarz, jesienią 1909 roku ówczesny Prezes za własne pieniądze zakupił czterokołową sikawkę ręczną w Sanockiej Fabryce Sikawek. Ponieważ OSP nie posiadała w tym czasie żadnego obiektu, w którym mogłaby być ona przechowywana, dlatego też sprzęt ten znalazł miejsce w szopie wybudowanej przez prezesa we własnym gospodarstwie.

      Zgodnie ze statutowymi regulacjami za sprawy operacyjne w jednostce odpowiada naczelnik, który czuwa nad sprawnością sprzętu oraz wyszkoleniem członków. Jak wskazują zapisy w kronice OSP w roku 1921 jednostka przeszła reorganizację zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami i w składzie zarządu pojawiła się funkcja naczelnika. Od 1921 roku w kolejnych latach funkcje naczelnika sprawowali:

      Finanse to ważna dziedzina w funkcjonowaniu każdej organizacji, funkcję skarbnika OSP Olchowa pełnili: Walenty Stadnik (1960–1989); Jerzy Motyka (1989–2021); Damian Zawisza (od maja 2021).
      Dokumentowanie działalności OSP to zadanie należące do sekretarzy, w minionym okresie funkcje tą pełnili: Józef Rucki (1960–1964 i 1968–1980); Julian Pazdan (1964–1968); Aleksander Chełpa (1980–1997); Włodzimierz Migała (1997–2011); Marcin Migała (2011–nadal).
      Utrzymanie w należytej sprawności sprzętu ratowniczego to ważny element w skutecznym podejmowaniu działań ratowniczych, jako najważniejszej funkcji OSP. Pieczę nad majątkiem i wyposażeniem jednostki, które systematycznie się poprawiało sprawowali gospodarze oraz konserwatorzy sprzętu silnikowego i mechanicy. Na przestrzeni lat wspomniane funkcje sprawowali: Władysław Dobosz i Alfred Żuczek (1961–1968); Ludwik Włodyga (1968–1980); Krzysztof Wojnowski (1980–1997); Włodzimierz Migała (1997–2011); Wojciech Majka (2011–2020); Bartosz Basara (2020–nadal).W realizacji celów statutowych ratowniczych, szkoleniowych, prewencyjnych, kulturalno-oświatowych, itp. zadań społecznych, poza zaangażowaniem ludzkim niezbędne jest odpowiednie zaplecze budowlane i wyposażenie w sprzęt ratowniczy i środki ochrony dla strażaków. Jak już wcześniej wspominano pierwszą obiektem, w którym przechowywano sprzęt była szopa w gospodarstwie Sebastiana Stręka. Dzięki jego staraniom, jako prezesa oraz wszystkich druhów w 1921 roku została wybudowana na placu gromadzkim przy zbiorniku wodnym pierwsza remiza, do której przeniesiono sprzęt ratowniczy zgromadzony na wyposażeniu OSP. Obiekt ten o wymiarach 3m na 5 m był wykonany z drewna i został wybudowany w czynie społecznym przez druha Walentego Bajora i jego ojca Józefa. Drewniana remiza służyła jednostce, jako magazyn sprzętu i miejsce spotkań strażaków przez ponad 30 lat.Kolejny krok w rozwoju bazy lokalowej OSP Olchowa nastąpił w 1950 roku, kiedy to z inicjatywy Józefa Ruckiego, ówczesnego komendanta OSP, przystąpiono do budowy „Domu Strażackiego”. Obiekt ten powstawał w czynie społecznym budowany przez samych druhów. Brak odpowiednich środków finansowych sprawiał, że budowa ciągła się przez kilka lat. Aby ukończyć budowę w marcu 1954 roku społeczność wsi na zebraniu wiejskim podjęła decyzję o sprzedaniu działki gromadzkiej, przeznaczając uzyskaną z tego tytułu kwotę 8 tys. na dokończenie budowy remizy (ryc. 4)

      Uzyskane wsparcie finansowe pozwoliło na dokończenie budowy. Nowy obiekt murowany, w którym znajdowała się sala widowiskowa ze sceną, świetlica i garaż na sprzęt strażacki stanął na działce obok zabudowań dworskich w sąsiedztwie skrzyżowania głównych dróg przebiegających przez miejscowość i budynku, w którym mieściła się Gromadzka Rada Narodowa i sklep GS. Zlokalizowana w opisanym miejscu strażnica znajduje się po dzień dzisiejszy, choć mocno zmienił się jej wygląd, bowiem w kolejnych latach dokonywano remontów, rozbudów i ulepszeń. Gruntownej modernizacji remizy dokonano w latach 1976– 1981. Dzięki wysiłkom ówczesnego zarządu OSP pod kierownictwem prezesa Edwarda Kmiecia i wsparciu Gminnej Rady Narodowej w Iwierzycach przeprowadzono rozbudowę obiektu, w ramach, której została powiększona sala widowiskowa, wybudowano nowy garaż na sprzęt, bibliotekę wiejską, a także zaplecze kuchenne dla miejscowego Koła Gospodyń Wiejskich. Kolejnych ulepszeń dokonano w 1997 roku, kiedy to wybudowano nową kuchnie dla KGW i zaplecze sanitarne. W kolejnych latach obiekt został wyposażony w instalację gazową, centralne ogrzewanie, klimatyzacje, przeprowadzono remont dachu i wymianę stolarki drzwiowej i okiennej, wyposażenia świetlicowego. Środki na przeprowadzenie wspomnianych prac i zakupów pozyskiwano z różnych źródeł, m.in.: środków gminy, dotacji z MSWiA i Regionalnego Programu Operacyjnego oraz wielu indywidualnych darczyńców. W 2019 roku w pomieszczeniach po byłej bibliotece strażacy przeprowadzili własnymi siłami gruntowny remont i zorganizowali salę tradycji, gdzie eksponowane są pamiątki z przeszłości oraz strażackie akcesoria (mundury, sztandary). W pomieszczeniu tym odbywają się także strażackie szkolenia i zbiórki Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej zawiązanej w 2018 roku przy OSP.

      Jak wyżej wspominano jednym z statutowych zadań OSP jest niesienie pomocy w różnych niebezpiecznych sytuacjach, jakie zagrażają życiu i zdrowi człowiekowi, jego dobytkowi, czy też innym cennym wartościom. W tym miejscu należy podkreślić, że zagrożenia, jakie czyhają na wyżej wymienione są pochodną oddziaływania sił przyrody orazrozwoju cywilizacyjnego, jaki nieustanie w środowisku lokalnym następuje. Intensywne przeobrażenia cywilizacyjne, jakie rozpoczęły się w latach osiemdziesiątych XX wieku sprawiły, że zagrożenia te nieustanie ewoluowały. Pożar, który w chwili powstawania OSP stanowił największe zagrożenie pojawiał się coraz rzadziej, ustępując miejsca pojawiającym się coraz częściej tzw. miejscowym zagrożeniom (podtopieniom, powodziom, wypadkom komunikacyjnym, zatruciom, katastrofom budowlanym i technicznym itp. niebezpiecznym sytuacjom), powstającym w związku z gwałtownymi wiatrami, czy też nadmiernymi opadami, a także niewłaściwym zachowaniem człowieka. Sprawne i skuteczne zwalczanie wspomnianych zagrożeń w chwili ich powstania wymaga odpowiedniego wyposażenia OSP w sprzęt ratowniczy i wyszkolenia strażaków w jego obsłudze i bezpiecznym posługiwaniu się nim w niebezpiecznym środowisku. Biorąc pod uwagę wspomnianą ewolucje zagrożeń, a także rozwój techniczny sprzętu ratowniczego, strażacy OSP nieustanie podejmowali starania o poprawę swojego wyposażenia i posiadanych umiejętności i kwalifikacji, by jak najlepiej służyć potrzebującym. Jak wspomniano na początku już w 1909 roku dzięki staraniom ówczesnego prezesa i jego materialnym wsparciu posiadali oni sikawkę ręczną, która wykorzystywali do gaszenia pożarów w Olchowej i miejscowościach sąsiednich. W roku 1954 pozyskano z Komendy Straży Pożarnej w Dębicy motopompę M-800 Leopolia, był to pierwszy sprzęt mechaniczny, jaki trafił na wyposażenie jednostki, który w znacznym stopniu podniósł jej zdolność operacyjną. Oprócz sprzętu ratowniczego w sprawnym działaniu niezbędny jest także sprzęt transportowy. Analizując tę materię ustalono, że w 1959 roku zakupiono na wyposażenie OSP Olchowa pożarniczy wóz konny, który służył do transportu wspomnianej motopompy i pozostałej armatury niezbędnej w czasie gaszenia pożarów. Dodać należy, że konie do ciągnięcia wozu w tym czasie zapewniali miejscowi gospodarze Henryk Basara i Józef Bocheński. W 1961 roku, kiedy funkcje prezesa sprawuje druh Edward Drozdowski na wyposażeniu OSP pojawia się pierwszy samochód ZIS 5 (ryc. 6), jednak jego zużycie i kłopoty z pozyskaniem części sprawiają, że jest on często niesprawny. Dlatego też strażacy ciągle czynią starania o pozyskanie lepszego pojazdu, co ziszcza się w 1966 roku, kiedy otrzymują samochodu DODGE (ryc. 6). Oba wspomniane pojazdy nie były typowymi samochodami pożarniczymi wyposażonymi w sprzęt i zbiornik z woda lecz były przysposobione tylko do przewozu sprzętu.

      Pierwszy typowy samochód pożarniczy Star 25, GBM-2/8(ryc. 7), trafił na wyposażenie OSP w 1972 roku, kiedy funkcje prezesa sprawował druh Edward Kmieć. Pojazd ten posiadał zbiornik na wodę o pojemności 2 tys. litrów oraz nowoczesną na ówczesne czasy motopompę M-800 PO3 (POLONIA). Wspomniane wyposażenie przekazane zostało przez Komendę Powiatową Straży Pożarnych w Ropczycach i służyło miejscowym strażakom przez ponad dwadzieścia lat, a następnie został przekazany 1995 roku do OSP Sielec. Przekazany do sąsiedniej jednostki samochód zastąpił skarosowany na podwoziu Star 660 samochód pożarniczy GBA-2,5/8, który w 1993 roku jednostka pozyskała z wojska dzięki staraniom druha Jana Ziobro, członka OSP, a zarazem oficera pożarnictwa pełniącego wówczas służbę w Komendzie Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Rzeszowie. Fundusze na wykonanie zabudowy w firmie „WAWRZASZEK Inżynieria Samochodów Specjalnych” pochodziły z dotacji Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych i środków Urzędu Gminy w Iwierzycach.

      Posiadanie przez jednostkę odpowiedniego potencjału osobowego oraz wyposażenia (w tym wspomnianego pojazdu), przyczyniło się do włączenia OSP w 1997 roku w struktury Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (ryc. 8), który jako element systemu bezpieczeństwa państwa odpowiada za ratowanie życia, zdrowia, mienia lub środowiska, prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń.

      Funkcjonowanie jednostki w strukturze KSRG oraz ciągła ewolucja zagrożeń i narastanie związanych z nimi potrzeb pomocowych skutkowały potrzeba unowocześniania zaplecza sprzętowego. Kolejna zmiana pojazdu nastąpiła w 2004 roku, dzięki staraniom ówczesnych władz gminy, wójta Jerzego Jakubca oraz przewodniczącego Rady Gminy Jana Ziobro, pozyskano z wojska dwa podwozia Star 266 z napędem terenowym, które skarosowano w zakładzie „ŚLUSARSTWO – Władysław Radzik” na typowe pojazdy pożarnicze GBAM-2,5/16+8. Fundusze na realizację tego zadania pochodziły z dotacji Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Rzeszowie i budżetu Gminy Iwierzyce. Nowo zabudowane pojazdy w z początkiem roku 2006 trafiły do OSP Bystrzyca, która nieposiadała samochodu i OSP Olchowa (ryc. 9). Wspomnieć należy, że eksploatowany w tej jednostce dotychczas pojazd został przekazany do OSP Nockowa gdzie służył do 2016 roku. Kolejna zmiana samochodu pożarniczego nastąpiła w OSP Olchowa w grudniu 2015 roku, kiedy to na wyposażenie jednostki trafił średni samochód ratowniczo-gaśniczy GBA-2,5/16 na podwoziu Renault Midlinder M210 (ryc. 9). Pojazd ten został przekazany z Ośrodka Szkolenia KW PSP w Rzeszowie, decyzją ówczesnego komendanta wojewódzkiego nadbrygadiera Bogdana Kuligi.

      Poza pojazdami jednostka poprawiła również wyposażenie w inny sprzęt ratowniczy, w szczególności: ochrony osobiste strażaka (ubrania, hełmy, buty ochronne) aparaty oddechowe, sygnalizatory bezruchu, pomy szlamowe, pompę pływającą, agregaty prądotwórcze, hydrauliczne narzędzia ratownicze, sprzęt do pierwszej pomocy medyczne, defibrylator oraz wiele innych pozycji sprzętu i armatury niezbędnej w prowadzeniu działań wobec współczesnych zagrożeń. Fundusze na wspomniane zakupy pozyskiwano z dotacji MSWiA, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, Funduszu Sprawiedliwości, budżetu Gminy Iwierzyce oraz od różnych darczyńców.

      Przystępując do przedstawienia działalności statutowej OSP Olchowa, zauważyć należy, że jest ona wielowymiarowa, obejmuje sferę działań ratowniczych i pomocowych, prewencyjnych, szkoleniowych, kulturalno-oświatowych, religijnych, itp.

      Biorąc pod uwagę działania ratownicze stwierdzić należy, że od momentu założenia strażacy OSP Olchowa wielokrotnie brali udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych w swojej miejscowości, jak również na terenie gminy, powiatu oraz województwa. Nie sposób dziś je wszystkie zliczyć, gdyż nie zachowały się statystyki wyjazdów z całego okresu działania jednostki. Do najważniejszych akcji jakie podejmowali Olchowscy strażacy w minionych latach należy zaliczyć gaszenie pożarów, jakie powstały w miejscowości i w okolicach, zwalczanie powodzi i skutków silnych wiatrów, pomoc w usuwaniu wypadków drogowych itp. Biorąc pod uwagę pożary to w szczególności należy wskazać pierwszą akcję z 1914 roku, podczas pożaru zabudowań gospodarczych u gospodarzy Floriana Mycka i Marcina Czapki, a także pożary w Zakładach Chemicznych w Pustkowie, Fabryce Mebli w Sędziszowie, kompleksów leśnych w okolicach Czarnej Sędziszowskiej, zakładu drzewnego w Nockowej, zabudowań gospodarczych w PGR Góra Ropczycka i wielu innych powstałych w zabudowaniach mieszkańców, środkach transportu, powierzchniach rolniczych i nieużytkach. Istotne miejsce w sferze działań ratowniczych zajmują te podejmowane w związku z powodziami, jakie nawiedzały województwo w minionych latach. Przeciwdziałanie powodzi i zwalczanie jej skutków, a także innych anomalii pogodowych, to działania, które trwają wiele dni. W minionym okresie strażacy z Olchowej wielokrotnie wyjeżdżali do tego typu akcji podejmowanych na terenie miejscowości i gminy oraz powiatu, szczególnie w 2009 i 2010 roku, kiedy to powódź dotknęła Ropczyce. OSP Olchowa była również dysponowana do działań przeciwpowodziowych na terenie województwa, w roku 1988 do Rzeszowa i Tyczyna (ryc. 10), w 1997 i 2006 roku w okolice Mielca, w latach 2010 i 2014 na teren powiatu tarnobrzeskiego, zaś w roku 2020 na teren powiatu jasielskiego. Z rozwojem motoryzacji oraz zwiększającą się liczbą wypadków i kolizji drogowych, strażacy OSP coraz częściej alarmowani są do tego typu zdarzeń, jakie powstają w okolicy. Podkreślić należy, ze w tego typu zdarzeniach, szczególne znaczenie w ratowaniu ludzkiego życia i zdrowia odgrywa czas.

      Sprawne i skuteczne działanie oprócz odpowiedniego wyposażenia w sprzęt ratowniczy wymaga, jak to wyżej podkreślano dobrego wyszkolenia i przygotowania strażaków. Aby sprostać wyzwaniom strażacy OSP Olchowa szkolą się na różnych kursach, biorą udział w sprawdzianach i ćwiczeniach doskonalących (ryc. 11), a także startują w zawodach sportowo-pożarniczych, rozgrywanych na szczeblu gminy, rejonu (powiatu), a także województwa, zajmując niejednokrotnie czołowe miejsca (ryc. 12).

      Działania profilaktyczne i pomoc pogorzelcom, to kolejna dziedzina działań podejmowanych przez strażaków w lokalnym środowisku. Formy działań na przestrzeni lat zmieniały się i były powiązane z ewolucja zagrożeń. Na początku XX wieku w chwili zawiązania straży instruowano ludność jak obchodzić się z otwartym ogniem, który wówczas szeroko był wykorzystywany w gospodarstwach, by uniknąć pożaru. W czasach okupacji hitlerowskiej organizowano przeciwpożarowe warty nocne, w ramach, których strażacy obchodzili nocą miejscowość sprawdzając, czy gdzieś się nie pali, by szybko podjąć działania. Po wojnie Gromadzka Rada Narodowa zatrudniła stróża przeciwpożarowego, a zadanie to realizował Stanisław Pasela. W latach 60-tych organizowano pogadanki na temat zagrożeń, jakie niesie elektryfikacja i głównych przyczyn pożarów, jakie w związku z tym powstawały. Zwracano uwagę na odpowiednie zabezpieczenie stojaków, przyłączy, by nie zamakały przewody, co było przyczyną zwarć elektrycznych, które z kolei przy palnych pokryciach dachów przyczyniały się do szybkiego powstania i rozprzestrzeniania pożarów. Kiedy w rolnictwie pojawiły się maszyny omłotowe napędzane silnikami spalinowymi, strażacy OSP organizowali akcję kontroli, sprawdzających zapewnienie w punktach omłotowych wymaganych warunków przeciwpożarowych. W latach 70 i 80-tych ubiegłego wieku organizowano również kontrolę przestrzegania przepisów przeciwpożarowych w indywidualnych gospodarstwach. W ich trakcie strażacy wizytowali kolejne domostwa sprawdzając m.in. porządek, zabezpieczenia elektryczne, z czynności tych sporządzano notatki, które przekazywano do gminy. Obecnie również strażacy podejmują działania informacyjno-prewencyjne. Polegają one głownie na dystrybucji w społeczności lokalnej ulotek informujących o zagrożeniu tlenkiem węgla zwiększającym się z nastaniem sezonu grzewczego, zagrożeniach związanych z wypalaniem traw i nieużytków. W ostatnim okresie jednostka czynie uczestniczyła w działaniach związanych ze zwalczaniem pandemii wirusa COVID 19, prowadząc dystrybucję środków ochronnych i ulotek informacyjnych o zagrożeniu i szczepieniach (ryc. 13).

      Ważne miejsce w działalności OSP Olchowa stanowiła i stanowi współpraca z wszystkimi instytucjami działającymi w miejscowości. Strażacy zawsze chętnie włączali się w realizacje wszelkich inicjatyw poprawiających infrastrukturę miejscowości, jak budowa dróg, wodociągu, gazociągu, organizacje imprez kulturalnych, wsparcie bliźnich w różnych
potrzebach i sytuacjach życiowych itp. Do najważniejszych zaliczyć należy: budowę zastaw na ciekach wodnych w celu zapewnienia wody do gaszenia pożarów we wsi w latach 70-tych; utrzymywanie w sprawności dwóch zbiorników przeciwpożarowych; pomoc przy gazyfikacji i budowie wodociągu; prace wysokościowe i porządkowe przy kościele (montaż krzyża, piorunochronów, mycie kostki itp.). W celu promowania idei i wartości służby bliźniemu, druhowie OSP Olchowa samodzielnie i we współpraca z miejscowymi organizacjami (KGW, klub sportowy, szkoła podstawowa, parafia), organizowali różne przedsięwzięcia kulturalne: jubileusze, festyny, dożynki, zabawy, dni dziecka, mikołajki, itp.(ryc. 14).

      Naczelne miejsce w sferze kulturalnej zajmują uroczystości strażackie, jubileusze, rocznice założenia OSP, dni strażaka itp. Pierwsza taka doniosła uroczystość odbyła się 8 lipca 1928 roku, w dziesiątą rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. W tym dniu jednostka OSP Olchowa otrzymała sztandar w dowód uznania za społeczną służbę bliźniemu. Jego symbolika odwoływała się do istotnych wartości strażackiej służby. Awers zdobił wizerunek św. Floriana umieszczony na szkarłatnym tle, patrona strażaków, zaś na rewersie umieszczono orła w koronie, godło Polski, który swe skrzydła dumnie rozpinał na szkarłatnym krzyżu (symbolu związku strażackiego) umieszczonym na białym płacie.
Uroczystości poświęcenia i wręczenia sztandaru rozpoczęły się zbiórką strażaków z Olchowej i sąsiednich miejscowości przed remizą OSP w Sędziszowie Małopolskim, skąd zebrani przemaszerowali do kościoła parafialnego, gdzie została odprawiona msza święta w intencji jednostki i poświęcono sztandar. Ceremonia wręczenia odbyła się na placu przed remizą OSP w Sędziszowie, a następnie w szyku zwartym uczestnicy uroczystości przemaszerowali do Olchowej, gdzie zorganizowano festyn, na którym strażacy zaprezentowali pokazy swoich umiejętności. Honorowy komitet fundacji sztandaru stanowiły znamienite osoby, przewodniczył mu starosta ropczycki Artur Loret, zastępcą przewodniczącego został ks. Ignacy Bocheński, pochodzący z Wolicy Piaskowej, a pracujący w Parafii Błażowa, skarbnikiem Antoni Basara, pracownik starostwa, zaś sekretarzem Władysław Worek, naczelnik poczty, który jednocześnie sprawował funkcję naczelnika IX okręgu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych województwa krakowskiego. Poza wymienionym prezydium, członkami komitetu było wielu znamienitych obywateli przedstawicieli duchowieństwa, administracji oraz nauczycieli. Komitet wykonawczy złożony był z mieszkańców wsi i strażaków OSP Olchowa, w jego pracach uczestniczyli: Walenty Bajor, Ludwik Bocheński, Franciszek Drozdowski, Józef Nita, Jan Wojnowski, Józef Jop, Jan Świder,  Stanisław Chmura, Szymon Patro, Franciszek Jop, Franciszek Bogdan, Jakub Wojdon, Wojciech Nita i Antoni Nita. Podkreślić należy, że sztandar dla OSP jest równie ważny jak flaga państwowa dla kraju, stanowi bowiem symbol więzi, która łączy brać strażacką, motywuje do działania i napełnia optymizmem. Jego posiadanie dodaje prestiżu i sprawia, że inni odnoszą się do zgromadzonej pod sztandarem społeczności z szacunkiem. Poza wspomniana wyżej
uroczystością w ponad 110 letniej bogatej historii OSP Olchowa organizowano jeszcze wiele innych tego typu przedsięwzięć. Należy tu wskazać jubileusz i rocznicę założenia OSP, w szczególności 50-lecia, która odbyła się 4 października 1959 roku oraz rocznicę 60-lecia zorganizowaną w 1969 roku. Kolejną istotną uroczystością, która odbyła się 28 maja 1972 roku, było poświecenie odnowionego sztandaru OSP, który przez 44 lata towarzyszył jednostce w jej działaniach. Renowację sztandaru przeprowadziły siostry zakonne w Krakowie. W jej ramach dokonano wymiany płócien płatów sztandaru, przenosząc na nieistniejące hafty i zdobienia i umieszczając nowo namalowany wizerunek św. Floriana, gdyż dotychczasowe malowidło było uszkodzone. Następne uroczystości organizowano 20 września 1981 roku powiązaną z oddaniem do użytku zmodernizowanej remizy OSP, w 1984 upamiętniając 75-lecie oraz w 1994 roku w związku z 85 rocznicą założenia OSP. W trakcie uroczystości 85 rocznicy jednostka OSP Olchowa została odznaczona złotym medalem „Za zasługi dla pożarnictwa”. Uroczystość rozpoczęła msza święta w nowo wybudowanym kościele w Olchowej, którą celebrowali ks. Stanisław Słowik, wojewódzki kapelan strażaków, ks. Stanisław Ryba, dziekan i proboszcz fary Sędziszowskiej oraz pochodzący z Olchowej ks. Aleksander Połeć. Aktu dekoracji dokonał st. bryg. Stanisław Baran, ówczesny komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Rzeszowie w asyście komendanta rejonowego bryg. Ryszarda Gorczycy (ryc. 15).

      Kolejną doniosłą uroczystość zorganizowano 30 sierpnia 2009 roku dla upamiętnienia jubileuszu 100-lecia powstania OSP Olchowa. Rozpoczęła się ona zbiórką wszystkich zaproszonych jednostek i gości przed remizą OSP, skąd przy taktach orkiestry OSP Gać udano się do miejscowego kościoła, gdzie odprawiona została uroczysta, koncelebrowana msza święta w intencji strażaków, ich rodzin, jak również druhów, którzy odeszli na wieczną wartę. Eucharystii przewodniczył ks. prałat Stanisław Ryba, proboszcz Parafii w Sędziszowie Małopolskim,w koncelebrze uczestniczyli ks. prałat Wiesław Augustyn, katecheta w Olchowej w latach 1970-73, ks. kanonik Leopold Kordas, kapelan strażaków powiatu ropczycko-sędziszowskiego oraz ks. kanonik Kazimierz Winnicki, proboszcz w Olchowej. Po zakończeniu mszy odbył się uroczysty apel, w czasie, którego jednostka odznaczona została „Złotym Znakiem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczpospolitej Polskiej”. Przyznane odznaczenie stanowiło wyraz uznania dla dokonań pokoleń strażaków ochotników z Olchowej na rzecz rozwoju ochrony przeciwpożarowej i poprawy bezpieczeństwa, a także rozwój miejscowości. Aktu dekoracji dokonał dh Władysław Tabasz (prezes zarządu Powiatowego, w asyście dh Jerzego Jakubca (prezesa zarządu gminnego). Jubileusz 100-lecia jednostki był również okazją do przyznania wielu wyróżnień i odznaczeń strażakom z Olchowej i osobom wspierającym jej rozwój. Uroczystość ta zgromadziła wielu znamienitych gości oraz licznie przybyłych mieszkańców wsi (ryc. 16).

      W 2019 roku przypadła 110 rocznica założenia OSP Olchowa, organizację uroczystości zaplanowano na 11 listopada, łącząc ją z obchodami Narodowego Święta Niepodległości. Świętowanie tradycyjnie rozpoczęto mszą świętą, sprawowaną w intencji: ojczyzny, założycieli i zmarłych strażaków OSP Olchowa oraz żyjących strażaków, służących
w jednostce obecnie i ich rodzin. W kościele zgromadzili się goście: władze administracyjne i strażackie z powiatu i gminy, strażacy z sąsiednich jednostek z pocztami sztandarowymi, mieszkańcy i strażacy z jednostki jubilatki wraz z historycznym sztandarem z 1928 roku odnowionym w 1972. Eucharystii przewodniczył ks. bryg. Władysław Kulig, kapelan wojewódzki małopolskich strażaków, a okolicznościową homilię wygłosił ks. Leopold Kordas, kapelan powiatowy strażaków. W koncelebrze uczestniczyli także ks. Paweł Samborski kapelan strażaków województwa podkarpackiego oraz proboszczowie parafii zlokalizowanych na terenie gminy Iwierzyce, ks. Leszek Moryl z Bystrzycy, ks. Ryszard Polański z Nockowej i gospodarz parafii w Olchowej, ks. Kazimierz Winnicki. Jako że posiadany przez jednostkę sztandar przez lata użytkowania uległ zniszczeniu, w czasie nabożeństwa został poświęcony nowy sztandar dla OSP Olchowa, który został ufundowany przez społeczeństwo. Po zakończeniu eucharystii zebrani udali się na plac przed remizę OSP, gdzie odbył się uroczysty apel rocznicowy. W jego trakcie wręczono jednostce OSP Olchowa nowy sztandar, poświecono figurę św. Floriana, członkowie MDP złożyli ślubowanie na sztandar, wręczono odznaczenia i wyróżnienia zasłużonym strażakom i osobom współdziałającym z jednostką. Na zakończenie apelu przybyli goście w okolicznościowych przemówieniach przekazali, życzenia i gratulacje, a następnie uczestnicy udali się do remizy, gdzie odbył się uroczysty obiad, w czasie, którego dokonywano wbijania gwoździ w tablicę pamiątkową i wysłuchano koncertu orkiestry(ryc. 17).

      Poza uroczystościami organizowanymi w jednostce druhowie organizują również spotkania z młodzieżą szkolną, propagując zasady bezpieczeństwa, biorą udział w galowych mundurach wraz z pocztem sztandarowym w uroczystościach państwowych i religijnych w parafii, gminie i powiecie (ryc. 18).

      Niezwykle istotne miejsce w działalności OSP Olchowa od momentu jej powstania odgrywa współpraca z Kościołem. Strażacy z Olchowej w swej ponad 110 letniej historii uczestniczyli w szerokiej gamie uroczystości religijnych: pielgrzymek odpustów, koronacji, peregrynacji, w szczególności ram i obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, relikwii Św. Antoniego, figury Matki Boskiej Fatimskiej, obrazu Serca Pana Jezusa. Poczesne miejsce w działaniach na rzecz parafii zajmują uroczystości Triduum Paschalnego i Świąt Wielkanocnych oraz Bożego Ciała, w których oprawie i zabezpieczeniu porządku Olchowianie biorą udział od 1904 roku, kiedy to we współpracy z ówczesnym proboszczem Sędziszowskiej parafii, ks. Pawłem Sapeckim, zorganizowano tzw. „Straż Grobową”, popularnie nazywaną „Fajermanami”. Wspomnieć należy, że tradycje tej organizacji przejęła powołana w 1909 roku Ochotnicza Straż Pożarna, kultywując je po dzień dzisiejszy. Warto również dodać, że w ramach współpracy ze instytucjami kościelnymi strażacy z Olchowej uczestniczyli w zabezpieczeniu wszystkich wizyt apostolskich św. Jana Pawła II oraz Jego następców, jakie miały miejsce w Polsce. W tym także zabezpieczając Światowe Dni Młodzieży, jakie odbywały się w 2016 roku w Krakowie. Dodać należy, że OSP Olchowa włącza się także w różne dzieła materialne na rzecz parafii. Ich przykładem jest ufundowanie witraża dla kościoła parafialnego w Sędziszowie Młp. oraz dzwonu imienia Św. Floriana dla parafii w Olchowej, który został poświęcony w dniu 5 listopada 2006 roku przez Ekscelencję
Księdza Biskupa Edwarda Białogłowskiego (ryc. 19).

      Strażacy to rodzina, która w chwilach radosnych i smutnych towarzyszy swym druhom. Gdy któryś z nich odchodzi na wieczną służbę, towarzyszą mu w ostatniej drodze na miejsce wiecznego spoczynku, pochylając sztandar nad jego mogiłą i włączając strażacka syrenę. Gdy któregoś dotyka jakieś nieszczęście organizują pomoc na miarę swych możliwości. Gdy wstępuję w związek małżeński spieszą z gratulacjami i życzeniami (ryc. 20).

    Reasumując, całokształt przedsięwzięć realizowanych przez strażaków OSP Olchowa w minionych latach, dobitnie odzwierciedla umieszczone na sztandarach jednostki motto „Bogu na chwałę, ludziom na pożytek”. Bezpieczeństwo, w którego utrzymaniu uczestniczą strażacy OSP, to jedna z podstawowych potrzeb i wartości w życiu każdego człowieka, której zapewnienie umożliwia każdemu człowiekowi realizację planów, celów oraz marzeń, pozwala na wszechstronny rozwój. Nieustanny postęp cywilizacyjny oraz zmiany klimatyczne sprawiają, że katalog zagrożeń czyhających na człowieka i jego cenne wartości: życie, zdrowie, mienie, a także środowisko naturalne, nieustannie powiększa się, dlatego też ciągle musimy poszukiwać coraz nowocześniejszych środków i metod zapewniania bezpieczeństwa. W szczególności dbać o to, by nie zabrakło ludzi gotowych do pomocy i poświęcenia, podejmujących służbę w szeregach OSP.

Opracował Jan Ziobro